Rhǜthmus

I dè Musig bezeichnèt dè Begriff Rhǜthmus (altgriechisch ῥυθμός) ein vo dè beidè horizontalè (zitlichè) Duèrschtrukturè vo Einzel-Schallereignis (Ysätz odder ggf. Endungè vo Döön/Grüüsch, grafisch durch Notèzeichè rebräsentyrt) un Duèr vo dè Ruè (grafisch: Pausèzeichè), bzw. d Duèrschtrukturè vo uuvoänderlich-zämmèhängend interpretyrtè musigalischè Konzäpt/Perzäpt (z. B. Rhǜthmus vo dè Fundamèntdöön, Rhǜǜthmus vo dè Donhöchè (unabhängig vom Rhǜthmus vo dè Aaschlääg/Endungè), Rhǜthmè vo widderkeerendè Donhöchè in schinpolyphoner Melodik, uva.).

Repräsentyrt mò è musigalischi Struktur wiè nè zweidimensionals Diagramm mit dè Zit uff dè X-Achsè un dè Donhöchè uff dè Y-Achsè (voglychbar mit dè Notèschrift), bezeichnet Rhythmus näbbè dè Melody eini vo dè beidè horizontalè Strukturè. I sèllèm Bild chunnt diè senkrächti vertikali Komponentè dè Donhöchi glych. Beidi chönnèd sich grundsätzlich unabhängig vonènand voänderè, allerdings vomittlèt au d Dimension vo dè Donhöchi Rhǜthmè.

Definition

Zämmèhang vom Grundschlag, Tagt, Metrum un Rhǜthmus

D Definition vum Rhǜthmus als permanènti Sequènz stammt vom Aristoxenos, wo als Èrschtè è Theory vum Rhǜthmus gschribbè hèt. Er bschränkt d Duèr nit uff d Donlängi, sondern hèt au d Sprõchebèni im Gsang un d Körperbewegung im Tanz mit ièbezogè, wo i dè Musig öfter zämmè drèffèt. Pausè im Sinn vo stillè Döön hèn èrscht spòtantiki Rhǜthmiker i d Theory ygfüürt, öppè dè Auguschtinus. Èn Polyrhǜthmus sin meeschtimmigè Rhǜthmè, wo glych lang sin; dè lòt d Darschtellung vo komplèxè musigalischè Zitschtrukturè im allgmeinerè Sinn vum Rhǜthmus zuè. Polyrhǜthmik isch unter andrem i dè afrikanischè un indischè Musig vobreitet.

I dè õbèdländischè Musig isch d Notation vo dè Rhǜthmè als Sequènz vo Notèwärt un Pausenwärt normal, also mit dè musigalischè Duèrzeichè dè Notèschrift. Dè Rhǜthmus nimmt dört Bezug uff dè vorgäene, meischtens regelmäßig widderholte Tagt un chriègt dõdurrè è Bedonungsschtruktur. Èn Rhǜthmus gegè dè Grundschlag vum Tagt wörd als Sǜnkopè benamst. Wiè spannungsrych èn Rhǜthmus ygschätzt wörd, isch stark dèvu abhängig, i wellèm Mischungsvohältnis un in wellèrè Wys sini Akzänt mit èm Grundschlag zämmèkeièd odder von èm abwychèd. Spezièll sin Rhǜthmè vo Dänz immer an Tagt bundè un drägèd Eigènämmè, z. B. Marschrhǜthmus, Walzerrhǜthmus, Sambarhǜthmus, Tangorhǜthmus usw.

I dè Musig ußerhalb vum õbèdländischè Berych git s hüfig eini vum Tagtsischteem unabhängigi Rhǜthmik, zum Byschpill bim Tala i dè indischè Musig.

Luèg au

Metrum

Literadur

Peter Benary: Rhythmik und Metrik. Eine praktische Anleitung. Gerig, Köln 1967, DNB 456065172.
Wilfried Neumaier: Antike Rhythmustheorien, historische Form und aktuelle Substanz. Amschterdam 1989, ISBN 90-6032-064-6.
John Palmer: Rhythm to go, Vision Edition 2013, ISMN 979-0-9002315-1-2. Èn Leergang für Ghörbildungskürs entschprechend èm Niveau a Musighochschuèlè.
Peter Petersen: Musik und Rhythmus. Grundlagen, Geschichte, Analyse. Schott, Mainz 2010, ISBN 978-3-7957-0728-6.
Gesine Schröder (Hrsg.): Rhythmik und Metrik. Laaber, Laaber 2016, ISBN 978-3-89007-828-1.

Weblinggs

Commons: Rhythmen – Sammlig vo Multimediadateie

www.wissenschaft.de: Rhǜthmischi Ghirngǜmnaschtik

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Rhythmus_(Musik)“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.